Obchody Międzynarodowego Dnia Osób z Niepełnosprawnościami: refleksje na temat praw, potrzeb i potencjału

3 grudnia każdego roku to data o szczególnym znaczeniu, jako że obchodzimy wówczas Międzynarodowy Dzień Osób z Niepełnosprawnościami. W 1992 roku ten ważny dzień został proklamowany przez Organizację Narodów Zjednoczonych. Jak podkreśla urząd miejski w Ełku, jest to okazja do zapoznania się z problematyką osób niepełnosprawnych, które stanowią integralną część społeczeństwa, a także do rozmów o ich prawach, potrzebach oraz możliwościach.

Na przestrzeni całego globu odbywają się w tym dniu różnego rodzaju inicjatywy, mające na celu promowanie pełnej integracji osób z niepełnosprawnościami we wszystkich sferach życia oraz podniesienie świadomości środowiskowej. W Polsce, która dokonała ratyfikacji Konwencji o prawach osób niepełnosprawnych w 2012 roku, staramy się szczególnie podkreślić założenia tej umowy: pełne i aktywne uczestnictwo osób z niepełnosprawnościami na takich samych warunkach jak reszta społeczeństwa.

Niepełnosprawność to temat, który dotyka sporej części populacji. Około 1,3 miliarda osób na świecie żyje z różnymi formami niepełnosprawności, co stanowi około 16% całej populacji globu – to proporcja rzędu jednej na sześć osób. Co więcej, osoby z niepełnosprawnościami mają tendencję do umierania średnio o 20 lat wcześniej w porównaniu do osób pełnosprawnych. Mają także dwa razy większe ryzyko zachorowania na takie choroby jak depresja, cukrzyca czy udar mózgu.

Osoby z niepełnosprawnościami zmagają się z licznymi barierami społecznymi i systemowymi, w tym z dyskryminacją, wykluczeniem z edukacji i pracy oraz ograniczonym dostępem do opieki zdrowotnej. Te bariery pogłębiają istniejące nierówności i negatywnie wpływają na jakość życia tych osób.

Według najnowszych danych Głównego Urzędu Statystycznego z roku 2021, w naszym kraju mieszka około 3 milionów osób z różnego rodzaju niepełnosprawnościami, co przekłada się na około 8% całego społeczeństwa. Większość tych osób napotyka na liczne problemy w dostępie do usług publicznych, opieki zdrowotnej oraz rynku pracy.